کد مطلب:315075 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:282
اعتراف خلفا
همان طور كه بزرگان علمای اهل سنت در كتب معتبر خود ثبت نموده اند در زمان خلفای سه گانه پس از پیامبر صلی الله علیه و آله با آن كه بسیار كوشیده اند تا فضایل مختلف برای آنها جعل كنند، هر زمان كه علمای یهود و نصاری و سایر فرقه ها نزد ابوبكر و عمر و عثمان می آمدند و مسایل مختلف را مطرح می كردند، ناچار آنان به ذیل عنایت امیرمؤمنان علی علیه السلام متوسل می شدند و اعتراف می كردند كه پاسخ سؤالات را هیچ كس جز علی بن ابی طالب علیهماالسلام نمی داند. در این مورد فقط به چند خبر اكتفا می كنیم:
محققین از علمای اهل سنت نقل كرده اند كه: ابوبكر بارها در زمان زمامداری خود می گفت:
اقیلونی اقیلونی فلست بخیركم و علی فیكم.
[ صفحه 196]
مرا واگذارید و رهایم كنید من بهترین شما نیستم، مادامی كه علی در میان شماست.
و عمر نیز متجاوز از هفتاد مرتبه در مسایل مختلف اعتراف نموده است كه:
لولا علی لهلك عمر.
اگر علی علیه السلام نبود به تحقیق عمر هلاك شده بود.
علمای اهل سنت در كتاب های خود مسایل و زمان های بیان جمله خلیفه دوم را به طور مشروح ذكر كرده اند. از جمله:
1- قاضی فضل الله روزبهان در «ابطال الباطل».
2- ابن حجر عسقلانی در صفحه 337 «تهذیب التهذیب».
3- ابن حجر عسقلانی در صفحه 509 جلد دوم «الاصابه».
4- ابن قتیبه دینوری در كتاب «تأویل مختلف الحدیث» صفحات 201 و 202.
5- ابن حجر مكی در صفحه 78 كتاب «الصواعق المحرقه».
6- حاج احمد افندی در كتاب «هدایة المرتاب» صفحات 146 و 152.
7- ابن اثیر جزری در كتاب «اسد الغابه» جلد چهارم صفحه 22.
8- جلال الدین سیوطی در كتاب «تاریخ الخلفاء» صفحه 66.
9- ابن عبدالبر قرطبی در كتاب «استیعاب» جلد دوم صفحه 474.
10- سید مؤمن شبلنجی در كتاب «نور الابصار» صفحه 73.
11- شهاب الدین احمد بن عبدالقادر عجیلی در كتاب «ذخیرة المأل».
12- محمد بن علی الصبان در كتاب «اسعاف الراغبین» صفحه 152.
13- نورالدین ابن صباغ مالكی در كتاب «الفصول المهمه» صفحه 18.
14- نورالدین علی بن عبدالله سمهودی در كتاب «جواهر العقدین».
15- ابن ابی الحدید در «شرح نهج البلاغه» جلد اول صفحه 6.
16- علامه قوشچی در كتاب «شرح تجرید» صفحه 407.
[ صفحه 197]
17- خطیب خوارزمی در كتاب «مناقب» صفحات 48 و 60.
18- محمد بن طلحه شافعی در كتاب «مطالب السؤول» صفحه 29.
19- احمد بن حنبل در «فضائل» و «مسند».
20- سبط ابن جوزی در كتاب «تذكره» صفحات 85 و 87.
21- ثعلبی در تفسیر «كشف البیان».
22- ابن قیم جوزی در كتاب «طرق الحكمیه» صفحات 41 تا 53.
23- محمد بن یوسف گنجی شافعی در كتاب «كفایة الطالب» باب 57.
24- ابن ماجه قزوینی در كتاب «سنن».
25- ابن مغازلی شافعی در كتاب «مناقب».
26- ابراهیم بن محمد حموینی در كتاب «فرائد».
27- محمد بن علی بن الحسن الحكیم ترمذی در كتاب «شرح فتح المبین».
28- دیلمی در «فردوس الاخبار».
29- شیخ سلیمان بلخی در باب 14 كتاب «ینابیع الموده».
30- حافظ ابونعیم اصفهانی در كتابهای «حلیة الاولیاء» و «ما نزل القرآن فی علی علیه السلام» و بسیاری علمای دیگر.
گنجی شافعی پس از ذكر اخباری در باب 57 كتاب «كفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی طالب» در مورد قول خلیفه دوم، می گوید: این مطلب نزد اهل خبر و جمع زیادی از اهل تاریخ و سیره ثابت است.
صاحب مناقب می گوید: عمر مكرر می گفت:
لا عشت فی امة لست فیها یا اباالحسن.
من نباشم در میان امتی كه تو در آن امت نباشی ای ابوالحسن!
محمد بن طلحه شافعی در كتاب «مطالب السؤول» و شیخ سلیمان بلخی حنفی در باب 14 كتاب «ینابیع الموده» از ترمذی به نقل از ابن عباس خبر
[ صفحه 198]
مفصلی را نقل می نمایند و در آخر آن خبر گویند:
كانت الصحابة - رضی الله عنهم - یرجعون الیه علیه السلام فی أحكام الكتاب و یأخذون عنه الفتاوی كما قال عمر بن الخطاب رضی الله عنه فی عدة مواطن: لولا علی لهلك عمر، و قال صلی الله علیه و آله: اعلم علی بن ابی طالب.
صحابه عادت داشتند كه در احكام قرآن به علی علیه السلام مراجعه كنند و فتاوا و احكام را از ایشان بگیرند، هم چنان كه عمر در بسیاری از مكانها گفته است اگر علی علیه السلام نبود هر آینه عمر هلاك می شد و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرموده اند: «علی علیه السلام داناترین امت من است».
حتی علمای متعصب اهل سنت مانند ابن حجر مكی در كتاب «الصواعق المحرقه» فصل سوم به نقل از ابن سعد آورده است كه عمر می گفت:
اتعوذ بالله من معضلة لیس لها ابوالحسن یعنی علیا.
به خدا پناه می برم از آن هنگام كه مسأله پیچیده ای پیش آید و حضرت علی علیه السلام در آن موقع نباشد.
ذكر یك نقل قول در اینجا خالی از لطف نیست. حافظ ابونعیم اصفهانی در كتاب «حلیة الاولیاء» جلد اول صفحه 62 و محمد بن طلحه الشافعی در صفحه 40 كتاب «مطالب السؤول» از سیره ابن هشام، محمد بن یوسف گنجی در باب 14 كتاب «كفایة الطالب» و بسیاری از علما و مورخان بزرگ اهل سنت و بخصوص دو عالم بزرگ و مورد وثوق اهل سنت یعنی محمد بن اسماعیل بخاری در «صحیح» خود جلد دوم صفحه 100 و مسلم بن حجاج در «صحیح» خود جلد دوم صفحه 324 در بیان وقایع جنگ خیبر صریحا نوشته اند كه:
فرجع أیضا منهزما؛
خلیفه دوم دو مرتبه از میدان جنگ فرار كرد و برگشت.
[ صفحه 199]
محققین از علمای اهل سنت نقل كرده اند كه: ابوبكر بارها در زمان زمامداری خود می گفت:
اقیلونی اقیلونی فلست بخیركم و علی فیكم.
[ صفحه 196]
مرا واگذارید و رهایم كنید من بهترین شما نیستم، مادامی كه علی در میان شماست.
و عمر نیز متجاوز از هفتاد مرتبه در مسایل مختلف اعتراف نموده است كه:
لولا علی لهلك عمر.
اگر علی علیه السلام نبود به تحقیق عمر هلاك شده بود.
علمای اهل سنت در كتاب های خود مسایل و زمان های بیان جمله خلیفه دوم را به طور مشروح ذكر كرده اند. از جمله:
1- قاضی فضل الله روزبهان در «ابطال الباطل».
2- ابن حجر عسقلانی در صفحه 337 «تهذیب التهذیب».
3- ابن حجر عسقلانی در صفحه 509 جلد دوم «الاصابه».
4- ابن قتیبه دینوری در كتاب «تأویل مختلف الحدیث» صفحات 201 و 202.
5- ابن حجر مكی در صفحه 78 كتاب «الصواعق المحرقه».
6- حاج احمد افندی در كتاب «هدایة المرتاب» صفحات 146 و 152.
7- ابن اثیر جزری در كتاب «اسد الغابه» جلد چهارم صفحه 22.
8- جلال الدین سیوطی در كتاب «تاریخ الخلفاء» صفحه 66.
9- ابن عبدالبر قرطبی در كتاب «استیعاب» جلد دوم صفحه 474.
10- سید مؤمن شبلنجی در كتاب «نور الابصار» صفحه 73.
11- شهاب الدین احمد بن عبدالقادر عجیلی در كتاب «ذخیرة المأل».
12- محمد بن علی الصبان در كتاب «اسعاف الراغبین» صفحه 152.
13- نورالدین ابن صباغ مالكی در كتاب «الفصول المهمه» صفحه 18.
14- نورالدین علی بن عبدالله سمهودی در كتاب «جواهر العقدین».
15- ابن ابی الحدید در «شرح نهج البلاغه» جلد اول صفحه 6.
16- علامه قوشچی در كتاب «شرح تجرید» صفحه 407.
[ صفحه 197]
17- خطیب خوارزمی در كتاب «مناقب» صفحات 48 و 60.
18- محمد بن طلحه شافعی در كتاب «مطالب السؤول» صفحه 29.
19- احمد بن حنبل در «فضائل» و «مسند».
20- سبط ابن جوزی در كتاب «تذكره» صفحات 85 و 87.
21- ثعلبی در تفسیر «كشف البیان».
22- ابن قیم جوزی در كتاب «طرق الحكمیه» صفحات 41 تا 53.
23- محمد بن یوسف گنجی شافعی در كتاب «كفایة الطالب» باب 57.
24- ابن ماجه قزوینی در كتاب «سنن».
25- ابن مغازلی شافعی در كتاب «مناقب».
26- ابراهیم بن محمد حموینی در كتاب «فرائد».
27- محمد بن علی بن الحسن الحكیم ترمذی در كتاب «شرح فتح المبین».
28- دیلمی در «فردوس الاخبار».
29- شیخ سلیمان بلخی در باب 14 كتاب «ینابیع الموده».
30- حافظ ابونعیم اصفهانی در كتابهای «حلیة الاولیاء» و «ما نزل القرآن فی علی علیه السلام» و بسیاری علمای دیگر.
گنجی شافعی پس از ذكر اخباری در باب 57 كتاب «كفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی طالب» در مورد قول خلیفه دوم، می گوید: این مطلب نزد اهل خبر و جمع زیادی از اهل تاریخ و سیره ثابت است.
صاحب مناقب می گوید: عمر مكرر می گفت:
لا عشت فی امة لست فیها یا اباالحسن.
من نباشم در میان امتی كه تو در آن امت نباشی ای ابوالحسن!
محمد بن طلحه شافعی در كتاب «مطالب السؤول» و شیخ سلیمان بلخی حنفی در باب 14 كتاب «ینابیع الموده» از ترمذی به نقل از ابن عباس خبر
[ صفحه 198]
مفصلی را نقل می نمایند و در آخر آن خبر گویند:
كانت الصحابة - رضی الله عنهم - یرجعون الیه علیه السلام فی أحكام الكتاب و یأخذون عنه الفتاوی كما قال عمر بن الخطاب رضی الله عنه فی عدة مواطن: لولا علی لهلك عمر، و قال صلی الله علیه و آله: اعلم علی بن ابی طالب.
صحابه عادت داشتند كه در احكام قرآن به علی علیه السلام مراجعه كنند و فتاوا و احكام را از ایشان بگیرند، هم چنان كه عمر در بسیاری از مكانها گفته است اگر علی علیه السلام نبود هر آینه عمر هلاك می شد و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرموده اند: «علی علیه السلام داناترین امت من است».
حتی علمای متعصب اهل سنت مانند ابن حجر مكی در كتاب «الصواعق المحرقه» فصل سوم به نقل از ابن سعد آورده است كه عمر می گفت:
اتعوذ بالله من معضلة لیس لها ابوالحسن یعنی علیا.
به خدا پناه می برم از آن هنگام كه مسأله پیچیده ای پیش آید و حضرت علی علیه السلام در آن موقع نباشد.
ذكر یك نقل قول در اینجا خالی از لطف نیست. حافظ ابونعیم اصفهانی در كتاب «حلیة الاولیاء» جلد اول صفحه 62 و محمد بن طلحه الشافعی در صفحه 40 كتاب «مطالب السؤول» از سیره ابن هشام، محمد بن یوسف گنجی در باب 14 كتاب «كفایة الطالب» و بسیاری از علما و مورخان بزرگ اهل سنت و بخصوص دو عالم بزرگ و مورد وثوق اهل سنت یعنی محمد بن اسماعیل بخاری در «صحیح» خود جلد دوم صفحه 100 و مسلم بن حجاج در «صحیح» خود جلد دوم صفحه 324 در بیان وقایع جنگ خیبر صریحا نوشته اند كه:
فرجع أیضا منهزما؛
خلیفه دوم دو مرتبه از میدان جنگ فرار كرد و برگشت.
[ صفحه 199]